Kira sözleşmelerinde taraflar arasında hangi masrafların kime ait olduğu konusunda belirsizlikler yaşanmakta ve bu durum ciddi sorunlara yol açmaktadır. Gayrimenkul hukukçuları, bazı uygulamaların Türk Borçlar Kanunu’na aykırı olduğunu ifade ederek, kiracı ve ev sahiplerinin hakları ile sorumlulukları hakkında çeşitli uyarılarda bulunmaktadır.
Kiracının Ödemekle Yükümlü Olduğu Giderler
Türk Borçlar Kanunu’na göre kiracıların sorumluluğundaki başlıca masraflar şunlardır:
- Elektrik, su, doğalgaz gibi tüketim faturaları,
- Temizlik, güvenlik, kapıcı ve sosyal alanların elektriği gibi ortak kullanım hizmetlerine dair aidatlar,
- Küçük bakım ve onarımlar (örneğin musluk, priz, ampul gibi),
- Kiracının neden olduğu kullanım kaynaklı hasarlar (örneğin cam kırılması veya duvar çizilmesi).
Ancak bazı ev sahiplerinin, yasal sınırların dışına çıkarak büyük bakım ve onarım masraflarını kiracılara yüklemeye çalıştığı gözlemleniyor. Bu tür taleplerin kanuna aykırı olduğu ve hukuki sonuçlar doğurabileceği ifade edilmektedir.
Ev Sahibinin Karşılaması Gereken Masraflar
Ev sahiplerinin üstlenmesi gereken başlıca giderler ise aşağıdaki gibidir:
- Binanın dış cephe mantolaması ve yenileme çalışmaları,
- Çatı onarımı ve yalıtım,
- Asansörün komple yenilenmesi,
- Kalorifer kazanı ve tesisat arızalarının giderilmesi,
- Bina demirbaşlarının değiştirilmesi,
- Ortak alanlardaki büyük ölçekli bakım ve onarım işleri.
Bu masrafların kiracıya yansıtılması durumunda ev sahibi hakkında hukuki işlem başlatma hakkı doğabilir.
Aidat Ödemelerinde Sık Yaşanan Sorunlar
Kat malikleri kurulunca belirlenen aidat kalemlerinin kime ait olduğu konusunda yaşanan belirsizlikler, özellikle Gaziantep gibi birçok bölgede anlaşmazlıklara yol açmaktadır. Uzmanlar, güvenlik, temizlik ve site içi hizmetlerin kiracı tarafından ödenmesi gerektiğini, ancak jeneratör alımı, dış cephe tadilatı ve asansör yenilemesi gibi büyük giderlerin ev sahibinin sorumluluğunda olduğunu vurgulamaktadır.
Depozito ve Sözleşme Koşullarının Önemi
Gaziantep Barosu’na bağlı avukatlar, sözleşmelerde depozito tutarının ve masrafların paylaşımına dair hükümlerin açık ve yazılı olması gerektiğini belirtmektedir. Sözlü anlaşmaların yaygın olduğu bölgelerde bu durum, kiracıların hak kaybı yaşamasına neden olabilmektedir.
Gayrimenkul hukuku uzmanı Avukat Emel Yıldırım, “Kiracı yazılı onay vermedikçe, sözleşmede belirtilmeyen ek masraflar kendisine yüklenemez. Aidat kalemleri netleştirilmeli, kiracının bilgisi ve onayı olmadan işlem yapılmamalı.” şeklinde uyarılarda bulunmuştur.
Fazla Ödenen Masraflar İçin Hukuki Haklar
Uzmanlar, geçmişte fazla ödenen giderlerin belgelenmesi durumunda kiracıların bu ödemeleri yasal yollarla geri alma hakkının bulunduğunu belirtmektedir. Ödeme belgelerinin saklanması ve gerektiğinde hukuki destek alınması, hak kaybını önlemek açısından büyük önem taşımaktadır. Ayrıca, ev sahiplerinin taleplerinde kanuni sınırları aşmamaları gerektiği, aksi takdirde cezai yaptırımlarla karşılaşabilecekleri vurgulanmaktadır.
Gaziantep’te ev kiralayanlar için bu hukuki bilgiler, haklarını korum
