Kira sözleşmeleri bağlamında taraflar arasında hangi masrafın kimin sorumluluğunda olduğuna dair ciddi bilgi eksiklikleri gözlemlenmektedir. Gayrimenkul hukukçuları, hem kiracılar hem de ev sahipleri tarafından yapılan bazı uygulamaların Türk Borçlar Kanunu’na aykırı olduğunu ifade etmektedir.
Yasal Sınırlar Belirgin: Ancak Uygulamada Zorluklar Var
Türk Borçlar Kanunu’na göre kiracının üzerine düşen masraflar açık bir şekilde tanımlanmıştır. Fakat pratikte, bazı ev sahipleri yasal düzenlemenin ötesine geçerek kiracılardan haksız ödeme talep edebilmektedir. Kiracılar ise bu taleplerin hukuki geçerliliğini sorgulamadan ödeme yapma yoluna gitmektedir.
Kiracının Yükümlü Olduğu Masraflar
Uzmanların değerlendirmelerine göre, kiracıların sorumlu olduğu temel giderler şunlardır:
– Tüketim faturaları: Elektrik, su, doğalgaz gibi hizmetlere ait kullanım bazlı faturalardır.
– Hizmet aidatları: Temizlik, güvenlik ve sosyal alanların bakımı gibi ortak hizmetlerle alakalı giderlerdir.
– Küçük bakım-onarımlar: Musluk, priz, ampul gibi sık kullanılan eşyalardaki onarımlardır.
– Kullanım kusurundan doğan zararlar: Kiracıya ait sebeplerle oluşan hasarlar, örneğin cam kırılması veya duvar çizilmesi.
Ancak bazı ev sahipleri, bu liste dışında kalan büyük çaplı masrafları da kiracıya yükleyerek hukuka aykırı bir uygulama sergilemektedir.
Ev Sahiplerinin Karşılaması Gereken Giderler
Ev sahiplerinin karşılaması gereken ve kiracı ile ilgisi olmayan masraflar arasında şunlar bulunmaktadır:
– Dış cephe mantolama ve yenileme işlemleri
– Çatı onarımları ve yalıtım çalışmaları
– Asansörün yenilenmesi
– Kalorifer kazanı ve tesisat arızaları
– Bina demirbaşlarının değişimi
– Ortak alanlardaki büyük ölçekli bakım çalışmaları
Bu tür giderler, kanunen ev sahiplerinin sorumluluğundadır ve kiracılardan tahsil edilmeleri hukuki yaptırımlara yol açabilir.
Aidat Kalemlerindeki Karışıklıklar
Aidat ödemelerine dair ciddi karmaşalar yaşanmaktadır. Kat malikleri kurulu tarafından belirlenen gider kalemlerinin, hangi tarafın yükümlülüğünde olduğu konusunda belirsizlikler, çeşitli ihtilaflara neden olmaktadır. Aidat içerisinde yer alan güvenlik, temizlik ve site içi hizmetlerin kiracıya aitken; jeneratör alımı, dış cephe tadilatı ve asansör yenilemesi gibi yüksek masraflar ev sahibi tarafından karşılanmalıdır.
Depozito ve Sözleşme Kriterleri
Ev sahibinin talep ettiği depozitonun geçerli olabilmesi için yazılı kira sözleşmesinde açık bir şekilde belirtilmiş olması zorunludur. Kira sözleşmesinde masrafların nasıl paylaşılacağına dair detaylı açıklamaların olmaması durumunda, daha sonra ortaya çıkan ek masraflar geçersiz sayılabilir. Bu nedenle tarafların kira sözleşmelerini imzalamadan önce tüm mali yükümlülükleri net bir biçimde tanımlamaları önemlidir.
Avukatların Uyarıları: Her Talebi Reddedin
Gaziantep Barosu avukatları, kira ilişkilerinde yaşanan anlaşmazlıkların mahkemelere intikal etme oranında önemli bir artış olduğunu bildirmektedir. Özellikle sözlü anlaşmaların halen yaygın olması, kiracıların hak kaybına uğramalarına yol açmaktadır.
Gayrimenkul hukuku uzmanı Av. Emel Yıldırım, “Kiracı, yazılı onay vermedikçe, sözleşmede belirtilmeyen ek masraflar için sorumlu tutulamaz. Aidat kalemleri netle
