Almanya’nın Köln kentindeki Max Planck Yaşlanma Biyolojisi Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen bir araştırma, iki mevcut kanser ilacının birleştirilmesiyle oluşturulan “yaşlanma karşıtı kokteyl”in etkilerini fareler üzerinde test etti. Bu deneyler, yaşam süresinin önemli ölçüde uzatılmasının yanı sıra yaşlılık dönemine bağlı hastalıkların ilerlemesini de yavaşlattığını ortaya koydu. Ayrıca, bu etki herhangi bir yan etki olmaksızın sağlandı.
İki İlaç, Tek Amaç: Daha Uzun ve Sağlıklı Bir Yaşam
Araştırmada, rapamisin ve trametinib adlı iki farklı kanser ilacı hem ayrı ayrı hem de birlikte farelere uygulandı. Bu ilaçların yaşam süresine olan etkileri aşağıdaki gibi tespit edildi:
– Sadece rapamisin: Yaşam süresinde %17–18 artış
– Sadece trametinib: %7–16 artış
– Her ikisi birlikte: %26–35 arasında artış
Kadın farelerde ortalama yaşam süresi %34,9, erkek farelerde ise %27,4 oranında artmışken, en uzun yaşayan farelerin ömrü %32’ye kadar uzandı.
Sadece Daha Uzun Değil, Aynı Zamanda Daha Sağlıklı Bir Yaşam
Bu araştırmanın dikkat çekici bir yönü de yaşam süresinin artmasıyla birlikte sağlık kalitesinin önemli ölçüde korunmasıydı. İlaç kokteyliyle tedavi edilen farelerde aşağıdaki sağlık durumları gözlemlendi:
– Karaciğer ve dalakta tümör oluşumu gecikti
– Beyin, böbrek ve kaslardaki iltihaplanmalar azaldı
– Kalp fonksiyonlarındaki bozulmalar yavaşladı
– Hareket kabiliyeti ileri yaşlarda dahi korunabildi
– Kilo alımı da dikkate değer ölçüde azaldı
Bu bulgular, yaşlanmanın sadece yavaşlatılmadığını, aynı zamanda yaşlılık döneminin daha sağlıklı geçirildiğini de gösterdi.
Farklı Noktaları Hedefleyen İki İlaç, Güçlü Bir Kombinasyon Yarattı
Rapamisin ve trametinib, hücre yaşlanmasında rol oynayan Ras/İnsülin/TOR adlı biyokimyasal sinyal yolunu hedef alıyor. Her iki ilaç, bu yolun farklı bileşenlerini etkileyerek birlikte kullanıldıklarında daha güçlü ve sinerjik bir etki yaratıyor. Araştırmanın en dikkat çekici bulgusu ise herhangi bir yan etkinin gözlemlenmemesi oldu; bu durum, ilaçların birlikte kullanım potansiyelini insanların sağlığı açısından daha çekici hale getiriyor.
İnsanlar İçin Umut Verici Ama Temkinli Adımlar Gerek
Çalışmanın kıdemli araştırmacılarından genetik uzmanı Prof. Linda Partridge, elde edilen sonuçların doğrudan insanlara uygulanabileceği anlamına gelmediğini, ancak sağlıklı yaş alma sürecini uzatma potansiyelinin oldukça önemli olduğunu ifade etti. Her iki ilacın da Avrupa ve ABD’de insan kullanımı için onaylı olması, klinik deneylerin başlamasını kolaylaştırmaktadır. Özellikle rapamisin ile ilgili yakın zamanda gerçekleştirilen bir çalışma, perimenopoz dönemindeki kadınların doğurganlığını 5 yıla kadar uzatabileceğini göstermiştir.
Yaşlanma Sadece Bir Kader mi? Bilim Alternatif Sunuyor
Bu araştırma, Nature Aging dergisinde yayımlandı ve yaşlanmanın biyolojik mekanizmalarının daha iyi anlaşılmasıyla, yaşlanmanın kaçınılmaz bir süreç olmaktan çıkabileceğine dair güçlü bir mesaj verdi. Bilim insanları, bir sonraki aşamada bu kokteylin insanlar üzerindeki etkilerini gözlemlemek üzere klinik çalışmalara hazırlanmaktadır.
