Gaziantep’in komşu bölgesi Fırat Nehri Havzası’nda bilim camiasını heyecanlandıran bir keşif gerçekleştirildi. Diyarbakır iline bağlı Çüngüş ilçesindeki 2.200 metre yüksekliğindeki Bosman Dağı’nda, doğa fotoğrafçısı Muhammed Yalçın tarafından yeni bir ters lale türü keşfedildi. Bu yeni tür, Türkiye’nin 56. ters lalesi olarak “Fritillaria avzemiae” yani Sarıkız Lalesi adıyla literatürde yer aldı.
Gaziantep’in Doğal Mirasına Yakın Bölgede Keşif
Gaziantep’e yakın olan Fırat Havzası’nda keşfedilen bu yeni tür, Türkiye’nin endemik bitki zenginliğine bir katkı sundu. Ters lale türleri, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da yoğunlaşmakta olup, dünyada yaklaşık 170 ters lale türünden 56’sı Türkiye’de yer almaktadır. Bu durum, Türkiye’yi ters laleler açısından küresel bir merkez haline getirmektedir.
Bir Tutkunun Bilimsel Başarıya Dönüşü
Özel eğitim öğretmeni ve doğa fotoğrafçısı Muhammed Yalçın, 13 yıldır bölgede kelebek ve çiçekleri fotoğraflayarak kayıt altına alıyor. Bosman Dağı’nda ilk kez karşılaştığı bu farklı yapıdaki ters laleyi fotoğrafladıktan sonra uzmanlara danıştı. Elazığ’dan biyolog Veysel Sonay da benzer bir örneği Hazar Dağı’nda tespit etti. Bunun ardından başlayan bilimsel araştırma, Aksaray Üniversitesi Biyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Mehtap Tekşen ve birçok akademisyenin katılımıyla sürdürüldü.
“Sarıkız Lalesi” Artık Resmen Bilim Dünyasında
Araştırma sonucunda bu lalenin daha önce tanımlanmamış yeni bir tür olduğu belirlendi. Biyolog Sonay’ın kızı Avzem’in ismine atfen verilen “Fritillaria avzemiae”, yani Sarıkız Lalesi, prestijli bilimsel dergi International Journal of Nature and Life Sciences’da yayımlanarak tescillendi.
Uyarı: Koparmanın Cezası 557 Bin Lira!
Uzmanlar, bu nadir türlerin korunmasının büyük önem taşıdığını vurgularken, ters laleleri doğadan izinsiz koparmanın 557 bin 212 TL para cezası olduğunu hatırlatıyorlar.
Gaziantep ve Bölge Ekoturizmi İçin Yeni Fırsatlar
Keşif, yalnızca bilimsel açıdan değil, aynı zamanda bölgesel kalkınma için de büyük bir önem taşıyor. Gaziantep’in de bulunduğu Fırat Havzası ve çevresindeki zengin flora, ekoturizmi teşvik edip bölge ekonomisine katkı yapabilir. Anadolu’nun gizli güzelliklerinden biri olan Sarıkız Lalesi, Gaziantep ve çevresinin doğal mirasıyla yeniden gündeme gelmesine vesile oldu.
