Günlük hayatta sıkça kullandığımız çatal, kaşık ve bıçakların üzerinde bulunan numaralar çoğumuzun dikkatini çekmeyebilir. Ancak bu numaralar, paslanmaz çeliklerin içindeki metal oranlarını göstermekle birlikte sağlığımız açısından da büyük önem taşır. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Aytaç Karadağ, mutfak eşyalarındaki metallerin sağlık üzerindeki etkilerini ve dikkat edilmesi gereken noktaları açıkladı.
Paslanmaz Çelik Üzerindeki Numaralar Ne Anlama Geliyor?
Mutfağınızdaki çatal veya kaşığı elinize aldığınızda, genellikle arkasında 18/10 veya 18/8 gibi rakamlar görebilirsiniz. Bu rakamlar, çeliğin içeriğindeki krom ve nikel oranlarını belirtir. Örneğin, 18/10 ibaresi, ürünün yüzde 18 krom ve yüzde 10 nikel içerdiğini ifade eder.
Krom, çeliğin paslanmasını engelleyen bir elementtir.
Nikel ise ürünlerin parlaklık ve dayanıklılık kazanmasını sağlar.
Dr. Karadağ, “Bu ibareler yoksa, ürünün kalitesi ve sağlığa etkisi konusunda endişe duyulmalıdır,” şeklinde uyarıda bulundu.
Nikel ve Kromun Sağlığa Etkisi: Hangi Oranlar Güvenli?
Nikel ve krom vücutta biriktiğinde toksik etki gösterebilir. Ancak mutfak eşyalarından geçen miktar, sağlığımıza olan tehdit derecesini belirler. Kaliteli paslanmaz çeliklerde (18/8 veya 18/10 gibi) metal çözünmesi oldukça düşüktür. Kalitesiz ürünlerde ise mangan, bakır ve demir gibi çeşitli metallere rastlanması mümkündür ki bu maddeler sağlığı olumsuz yönde etkileyebilir.
Sağlığa Etkileri: Böbrek ve Karaciğerde Birikim, Kansere Zemin Hazırlama
Toksik metaller zamanla vücutta birikerek özellikle böbrek, karaciğer ve sinir sistemine zarar verebilir. Dr. Karadağ, şu kritik noktaları vurgulamaktadır:
Uzun vadede, kalitesiz ürünlerden kaynaklanan ağır metaller böbrek ve karaciğerde hasara yol açabilir.
Bu maddeler kansere, demansa ve çocuklarda öğrenme bozukluklarına sebep olabilir.
Nikel alerjisi olan bireylerde ciltte kaşıntı, döküntü ve ağız içinde yaralar meydana gelebilir.
Sürekli nikel maruziyeti, bağışıklık sisteminin zayıflamasına ve otoimmün hastalıklara neden olabilir.
Nikel Alerjisi Hangi Belirtilerle Ortaya Çıkıyor?
Dr. Karadağ, nikel maruziyetinin belirtilerini aşağıdaki şekilde açıklıyor:
Eller ve ağız çevresinde oluşan kızarıklık, kaşıntı ve kabarcıklar
Ağız içinde yaralar ve dil üzerinde meydana gelen yarıklar
Uzun dönemde baş ağrısı, halsizlik gibi genel belirtiler
Bu gibi semptomlar görülürse, nikel içermeyen ürünlere yönelmek ve bir dermatologdan destek almak gerektiği belirtiliyor.
Tahta Kaşıklar Daha Sağlıklı mı?
Geçmişte sıklıkla tercih edilen tahta kaşıklar, kimyasal salınım yapmamaları nedeniyle avantajlıdır. Fakat tahta malzeme gözenekli özellikte olduğundan bakteri ve mantar barındırma riski taşır. Kararmış veya çatlamış tahta kaşıklar hijyen açısından sorun oluşturabilir. Kaliteli paslanmaz çelik ürünler ise kolay temizlenebilir ve mikroorganizmaların çoğalmasını önler. Her iki malzemenin de avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır.
Uzmanlardan Tüketici Tavsiyeleri
Ürün üzerinde bulunan 18/10, 18/8 veya 304, 316 kalite ibarelerine dikkat edil
