Küçük esnaf ve bazı marketlerde, kredi kartıyla yapılan ödemelerde müşterilere fark ettirilmeden “komisyon” adı altında ek ücretler yansıtıldığı tespit edildi. Bu durum, hukuk kurallarına aykırı olup, tüketici haklarının ihlali anlamına geliyor.
Yasalar Net: Ek Ücret Almak Yasak
Mevcut yasal düzenlemelere göre, işletmeler kredi veya banka kartı ile ödeme yapan müşterilerden “kart farkı”, “komisyon” veya “hizmet bedeli” adı altında ek ücret talep edemez. Tüketiciden alınan bu tür bedeller, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a aykırıdır. Ticaret Bakanlığı ise bu tür uygulamalara karşı denetimlerin devam ettiğini ve vatandaşların mağdur olmamaları için şikayetçi olmalarını öneriyor.
Gaziantep’te de Sıklıkla Gözleniyor
Gaziantep’ten gelen şikayetler, özellikle mahalle bakkalları, büfeler ve tütün ürünleri satan işletmelerde kredi kartı ile yapılan ödemelerde fatura dışı ücretlerin alındığını göstermektedir. Örneğin, 100 TL’lik bir alışverişte, müşteriden 3 ila 5 TL arasında ekstra ücret talep edilebiliyor. Bu ücretler, pos cihazı sağlayıcısının komisyonu gibi gösterilmesine rağmen, aslında doğrudan müşterilere aktarılıyor ve yasalara aykırı bir kazanç elde ediliyor.
Taksitli Satışlarda Gizli Vade Farkı Oyunu
Bir başka haksız uygulama ise kredi kartıyla yapılacak taksitli satışlarda ortaya çıkıyor. Satış fiyatına gizli olarak eklenen “vade farkı”, ürünün toplam maliyetini önemli ölçüde artırıyor. Örneğin, 1000 TL’lik bir elektronik ürün, 10 taksitle 1250 TL’ye satılabiliyor. Tüketiciler bu farkın nedenini sorgulamadan ödemek zorunda kalabiliyor. Bu gibi fiyat manipülasyonları, tüketicilerin yanı sıra resmi enflasyon verilerini de etkileyebiliyor.
Tüketici Hakkını Arayabilir: Faiziyle İade Mümkün
Tüketiciler, kendilerinden habersiz tahsil edilen bu ücretleri yasal yollarla geri alabilirler. Tüketici Hakem Heyetleri, yapılan başvurular doğrultusunda haksız alınan ücretin faiziyle birlikte iade edilmesine karar verebiliyor. 2025 yılı itibarıyla 149 bin TL’ye kadar olan uyuşmazlıklar için hakem heyetleri yetkili durumda. Başvurular, e-Devlet üzerinden ya da yazılı dilekçeyle yapılabiliyor.
Ayrıca, tüketiciler doğrudan ilgili bankalara şikayette bulunabilir, Ticaret Bakanlığı’na ya da BDDK’ya başvurarak işletmelerin yasal yükümlülükleri ihlal etmelerini önleyebilirler.
Uzmanlardan Uyarı: Ödeme Belgelerini Kontrol Edin
Uzmanlar, alışveriş sonrasında alınan fiş ve sliplerin dikkatlice incelenmesi gerektiğini vurguluyor. “Hizmet bedeli”, “ek ücret” veya “kart farkı” gibi kalemlerin ödeme belgelerinde yer alıp almadığı kontrol edilmelidir. Şüpheli bir durum tespit edildiğinde, bunun belgelenmesi ve ilgili kuruma şikayet edilmesi, hem bireysel hem de toplumsal bir hak mücadelesi anlamına geliyor.
Tüketiciye Çağrı: Haklarınızı Bilmeyi İhmal Etmeyin
Kredi kartı kullanırken ek ücret ödemek zorunda değilsiniz. Gaziantep’te yaşıyor olsanız da, başka bir şehirde alışveriş yapmanız da fark yaratmıyor; tüm vatandaşlar aynı haklara sahiptir. Tüketici olarak bilinçli davranmak, belgeleri toplamak ve hakkınızı aramak, bu haksız uygulamaların sona ermesi adına etkili yöntemlerden biri olacaktır.
