Yeni uygulama, açıklamalarında belirsizlik veya yetersizlik bulunan para transferlerini “riskli işlem” olarak nitelendiriyor. Gaziantep dahil birçok ilde binlerce kişi, bu kapsamda e-tebligat aracılığıyla uyarılar aldı. Basit açıklamalar, uzun yıllar sonra yüksek miktarda vergi borçlarına yol açabiliyor.
Yapay Zeka Destekli Denetim Sistemi
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) yapay zeka ile güçlendirilen yeni denetim sistemi, bankalar aracılığıyla yapılan para transferlerini otomatik olarak inceliyor. “Diğer”, “ödeme” veya “kira” gibi belirsiz ifadeler, yapay zeka tarafından potansiyel gelir olarak değerlendirilebiliyor. Özellikle beyan edilmemiş kira gelirleri, bu sistem tarafından riskli işlem olarak işaretleniyor. Gaziantep Vergi Dairesi yetkilileri, uygulamanın büyükşehirlerin yanı sıra tüm illerde aktif olduğunu belirtiyor.
Kira Gelirleri ve Belirsiz Transferler Üzerinde Kontrol
Kira gelirleri gibi beyan edilmesi gereken işlemlerin “diğer” ya da “ödeme” olarak sayılması halinde, sistem bu işlemleri potansiyel kira gelirleri olarak algılayabiliyor. Bu durum, hem gönderici hem de alıcı için inceleme sürecini başlatıyor ve gelirini beyan etmemiş tarafın açıklama yapması isteniyor. Yeterli bir açıklama sağlanamazsa, cezai işlemler gündeme gelebiliyor.
Gaziantep’te E-Tebligat Süreci Yoğunlaştı
Son dönemde özellikle Gaziantep ve çevre illerde çok sayıda vatandaş e-tebligat almış durumda. Bu tebligatlarda, bankacılık işlemlerinin açıklama kısımları nedeniyle detaylı bilgi talep ediliyor. Gelir İdaresi, ceza sürecini başlatmadan önce taraflardan açıklama istiyor. Ancak resmi sürecin başlaması, vergi yükümlülüğünü doğurabiliyor; dolayısıyla açıklama yapılmayan işlemler, inceleme konusu olabiliyor.
Uzmanlardan Önemli Tavsiyeler
Vergi uzmanı Murat Bal, işlem açıklamalarının dikkatle doldurulması gerektiğine dikkat çekiyor. Bal, “Sadece kardeşinize gönderdiğiniz bir paranın açıklamasına ‘diğer’ yazmanız bile incelemeye alınmanıza sebep olabilir” diyerek yeni denetim sisteminin sınırlı yorum yeteneğine işaret etti. Masum görünen işlemlerin yanlış sınıflandırılabileceğini belirten Bal, işlem açıklamalarının net olmasının önemini vurguladı.
Yeni Düzenlemeler Üzerinde Çalışmalar Devam Ediyor
Uzmanlar, sistemin hassasiyetinin arttırılması adına Gelir İdaresi’nin yeni düzenlemeler üzerinde çalıştığını aktarıyor. İtiraz hakkı mevcut olsa da, vatandaşların mağdur olmaması için sınıflandırma kriterlerinin gözden geçirilmesi bekleniyor. Yakın gelecekte açıklama formatlarının standartlaşması veya sistemin belirli ifadeleri otomatik olarak dışlaması gibi önlemler öne çıkabilir.
Öneriler
Banka transferlerinde açıklama kısmını boş bırakmayın.
“Diğer” gibi genel ifadeler yerine işlem amacını açıkça yazın.
Kira, borç veya hediye gibi ayrıntıları net bir şekilde belirtin.
E-tebligat aldıysanız süreci ciddiye alın ve vergi dairenizle iletişim kurun.
Yeni yapay zeka destekli dijital denetim dönemi, Gaziantep de dahil olmak üzere Türkiye genelinde milyonlarca vatandaşı etkileyebilir. Dolayısıyla, gerekli kontrolleri yapmak ve banka işlemlerinde dikkatli olmak büyük önem taşımaktadır.
