UNESCO Gastronomi Kenti Gaziantep’in geleneksel mutfağının ayrılmaz bir parçası olan sebze kurutmalıkları, dünya genelinde birçok mutfakta tercih edilir hale gelmiştir. Gaziantep Ticaret Borsası (GTB) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Akıncı, kış aylarında imece usulüyle hazırlanan bu ürünlerin kültürel mirasın korunması ve ekonomik değer yaratma açısından önemli olduğunu ifade etti.
Akıncı, geleneksel Türk mutfağında sebze kurutmalıklarının özel bir yeri olduğunu belirtti. Yaz aylarında taze sebzelerin temizlenip güneşte kurutulmasıyla elde edilen bu ürünlerin, dünya mutfaklarında lezzeti ve besleyici özellikleriyle öne çıktığını vurguladı.
Kurulmuş sebzelerin, özellikle biber, patlıcan, kabak ve acur gibi türlerinin iç ve dış pazarlarda son yıllarda artan bir talep gördüğünü dile getiren Akıncı, geçmişte sadece kış mevsiminde evlerde tüketilmek üzere komşular arasında yapılan bu ürünlerin, şimdi evrensel bir lezzet haline dönüştüğünü kaydetti. Gaziantep kurutmalıkları, sadece Türklerin yoğun yaşadığı Avrupa ülkelerinde değil, dünyanın farklı bölgelerindeki marketlerde de talep görmektedir. Bu ürünler, yerel ekonomiyi desteklemenin yanı sıra zengin bir kültürel mirası yaşatmaya da yardımcı olmaktadır. Ayrıca, kuru sebze üretiminin toplumsal dayanışmayı güçlendirdiğini belirtti.
Günümüzde, sebze kurutmalığı üretiminin katma değer sağlayan bir iş koluna dönüştüğünü dile getiren Akıncı, bunun mevsimsel iş gücü istihdamına katkı sağladığını ifade etti.
Gaziantep’in coğrafi konumunun sebze kurutmalıklarının kalitesinde önemli bir rol oynadığına dikkat çeken Akıncı, kentin yaz aylarında 40 dereceyi aşan sıcaklıkları ve düşük nem oranının, bu ürünlerin kurutulması için ideal bir ortam sağladığını belirtti. Bu şartlar, Gaziantep kurutmalıklarının doğallığını ve lezzetini koruyarak daha uzun süre saklanmasını kolaylaştırmaktadır.
Gaziantep Ticaret Borsası’nda işlem gören kurutmalık ürünleri hakkında da bilgi veren Akıncı, 2023 yılı itibarıyla borsada yaklaşık 15 milyon adet sebze kuruluğun işlem gördüğünü ve toplamda 17 milyon TL değerinde işlem hacmi oluştuğunu açıkladı.
Ayrıca, hediyelik veya özel ev yapımı sebze kurutmalıklarının kayıt altına alınmadığı için, gerçek rakamların bu değerlere oldukça yakın olduğunu kaydetti.
Son olarak, Akıncı, Gaziantep’in zengin mutfak kültürünü yansıtmak amacıyla sebze kurutmalıkları için coğrafi işaret tescil çalışmaları yürüttüklerini hatırlatarak, Antep Dolmalık Biber Kurusu, Antep Haylan Kabağı Kurusu ve Antep Kuruluk Patlıcanı’nın Gaziantep adına coğrafi işaret tescilini aldıklarını sözlerine ekledi.
