Son Günlerde “Dubai Çikolatası” Trendinin Yükselişi: ABD ve İran Arasındaki Antep Fıstığı Rekabeti
Tatlıdan Ticarete: Krizin Fitilini Ne Ateşledi?
Sosyal medya platformlarında büyük ilgi gören “Dubai çikolatası”, içeriğindeki yüksek kaliteli Antep fıstığı ile ön plana çıkıyor. Bu çikolata trendi, İran’ın Birleşik Arap Emirlikleri’ne yönelik Antep fıstığı ihracatını yüzde 40’tan fazla artırırken, ABD’nin küresel pazar payındaki daralma endişelerini de beraberinde getiriyor.
İklim değişikliği, ABD’nin fıstık üretiminde yaşadığı düşüşü daha da derinleştiriyor. Financial Times’a göre, talebin artık arzı aştığı gözlemlenmekte ve bu durum, İran kökenli ürünlere olan ilgiyi artırıyor.
Antep Fıstığının Tarihi Savaşı
Antep fıstığı yalnızca bir kuruyemiş değil, aynı zamanda 1979 yılından bu yana ABD ile İran arasındaki ekonomik yaptırımlar, ambargolar ve siyasi krizlerin de bir sembolü olma özelliği taşıyor.
ABD, 1980’lerde İran’dan fıstık ithalatını yasakladıktan sonra Kaliforniya’da kendi üretimini artırmaya yöneldi.
İran ise tarihsel olarak, iklim koşulları ve geleneksel üretim kapasitesi ile bu alanda köklü bir geçmişe sahip.
Günümüzde, ABD ve İran dünya fıstık üretiminin yaklaşık %80’ini elinde bulunduruyor. 2024 yılı itibarıyla İran, üretimini %15 artırarak 300 bin metrik ton seviyesine ulaşmayı hedefliyor. Bu başarıda önemli figürlerin etkisi ve hükümetin tarım politikalarının rolü büyük.
Fiyat Savaşı da Kızışıyor
İran fıstığının kilogram fiyatı şu anda ortalama 7 dolarken, Amerikan fıstığı 5 dolar seviyesinde işlem görüyor. Bu durum, fiyat-performans açısından İran fıstığını daha cazip hale getiriyor.
Türkiye Nerede Duruyor?
Bu rekabette Türkiye, özellikle Gaziantep merkezli üretimiyle dikkate değer bir oyuncu olmaya devam ediyor. Ancak İran ve ABD’nin büyük hacimli ihracat politikaları karşısında, Türkiye daha çok bölgesel ve kalite odaklı pazarlarda öne çıkıyor.
