Uzmanlar, hastalıkların kontrol altına alınmasında erken tanı ve müdahalenin hayati bir öneme sahip olduğunu belirtiyor. Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Deniz Çevirme, lenfödemin belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında önemli bilgiler sundu.
Lenf Sistemi Bozulduğunda Şişlikler Başlıyor
Lenf sistemi; lenf damarları, kılcallar, düğümler, bademcikler, timüs bezi ve dalaktan oluşan karmaşık bir yapıdadır. Bu sistemin temel amacı, hücreler arasında biriken fazla sıvıyı dolaşım sistemine geri kazandırmaktır. Ancak sistemde meydana gelen bir tıkanıklık veya hasar, dokularda sıvı birikimine ve dolayısıyla şişliklere yol açar.
Doç. Dr. Deniz Çevirme, bu şişliklerin eklemlerde hareket kısıtlılığı, ağrı, gerginlik ve sertlik gibi sorunlara neden olabileceğini ifade etti. Belirtiler zamanla ciltte kalınlaşma, portakal kabuğu görünümü ve ciddi doku hasarları ile ilerleyerek kronik hale gelen lenfödem hastalığına dönüşebilir.
Kollar ve Bacaklar Risk Altında
Lenfatik dolaşım, vücuttaki sıvıları mikroskobik düzeydeki ince kanallarla toplar. Özellikle kol ve bacaklardaki yüzeysel lenf kanalları, enfeksiyon, travma, cerrahi müdahaleler veya kanser tedavileri sonrası tıkanabilir. Doç. Dr. Çevirme, bu tıkanıklıkların doğuştan gelen yapısal bozukluklara (primer nedenler) ya da sonradan gelişen durumlara (sekonder nedenler) bağlı olabileceğini dile getirdi.
Görünmeyen Tehlike: İlk Belirtiler Gözden Kaçıyor
Lenfödemin sinsi bir hastalık olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Çevirme, “Başlangıçta basınca bağlı çökme oluşur ancak ilerleyen süreçte bu çökme kaybolur ve şişlik kalıcı hale gelir. Cilt kalınlaşır, gerginleşir ve çatlamalar ile akıntılar başlayabilir. Uzun vadede yara oluşumu ve hareket kısıtlılığı gelişebilir” dedi.
İleri evrelerde hastaların yaşam kalitesinin ciddi biçimde düştüğünü belirten uzman, lenf sıvısının deri altında birikmesinin cildin beslenmesini bozup enfeksiyonlara açık hale getirdiğini ifade etti. Bu durum, hastalığın daha karmaşık ve tedavi edilmesi zor bir sürece dönüşmesine yol açmaktadır.
Lenfödem Lipödemle Karıştırılmamalı
Lenfödem, sıklıkla lipödem, aşırı kilo ve selülit ile karıştırılmaktadır. Ancak bu hastalıklar, oluşum nedenleri ve tedavi yaklaşımları bakımından birbirinden tamamen farklıdır. Yanlış tanı ve tedavi, hastalığın ilerlemesini hızlandırma riski taşır.
Tedavide Amaç İltihabı Azaltmak ve Sıvıyı Boşaltmak
Lenfödem tedavisinin temel amacı, iltihabı azalmak ve sıvı birikimini kontrol altına almaktır. Bu aşamada düzenli cilt bakımı, ödem azaltıcı mekanik drenaj yöntemleri, bası giysileri ve özel lenfatik masajlar kullanılabilir. Ancak bu yöntemler çoğu zaman hastalığın ilerlemesini durdurmakta yetersiz kalır.
Bu noktada, Doç. Dr. Çevirme cerrahi müdahalelerin önemine dikkat çekmiş ve süpermikrocerrahi adı verilen ileri düzey tekniklerin uygulanmaya başlandığını söylemiştir.
Yüksek Teknoloji ile Umut Veren Sonuçlar
Gelişmiş mikroskoplar ve near-infrared fluoresan (NIR) görüntüleme teknikleri kullanılarak gerçekleştirilen lenfovenöz anastomoz operasyonları, tıkanan
