Türkiye’nin tekstil ve hazır giyim sektörü, ihracat ve istihdam açısından kritik bir role sahipken, tarihinin en ciddi krizlerinden birini yaşamaktadır. Krizin merkezi ise Gaziantep olarak öne çıkmaktadır. 2025 yılının ilk çeyreğinde, kentte yaklaşık 10 bin tekstil işçisi işten çıkarılmış, birçok fabrika faaliyetlerini durdurma kararı almıştır.
Cumhuriyet’ün muhabiri Elif Özge Yalçın’ın haberine göre, 2022 yılında 1 milyon 225 bin kişiye istihdam sağlayan tekstil sektörü, 2025’in ilk üç ayında Türkiye genelinde 35 bin 460 kişiyi işsiz bırakmıştır. Bu işten çıkarmaların yaklaşık üçte biri Gaziantep’te gerçekleştiği belirtilmektedir. Aynı dönemde 2 bin 147 firma faaliyetlerini durdurmuş, 283 şirket ise konkordato ilan etmiştir.
İstihdamın Bel Kemiği Çöküyor
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Eş Başkanı Toygar Narbay, yaşanan durumu “ekonomi politikalarının bir yıkımı” olarak nitelendirmektedir. Narbay, asgari ücret ve faiz oranlarındaki dramatik artışlara rağmen döviz kurunun baskılanmasının, ihracatçıyı ciddi zararlara uğrattığını vurgulamaktadır.
Narbay’ın paylaştığı verilere göre, 2022-2024 döneminde resmi enflasyon oranı %138 iken, aynı dönemde asgari ücret artışı %249, politika faizi artışı ise %258 olmuştur. Döviz kurundaki artış ise %101 olarak kaydedilmiştir. Bu koşullar altında birçok tekstil firmasının 2025 itibarıyla vergi öncesi kâr oranı eksiye düşmüştür, bu da sektörün zararına üretim yaptığı anlamına gelmektedir.
Gaziantep’te Her Fabrika Bir Kriz Hikayesi
BİRTEK-SEN Genel Başkanı Mehmet Türkmen, özellikle Güneydoğu bölgesinde, özellikle Gaziantep’te işten çıkarmaların ciddi boyutlara ulaştığını ifade etmektedir. Türkmen, son üç ayda kentte 10 bine yakın işçinin işten çıkarıldığını, işçilerin birçoğunun ihbar ve kıdem tazminatlarını almadan işten çıkarıldığını belirtmiştir.
Türkmen, “İşçilerin bazıları sadece bir SMS ile işten çıkarılıyor. Devletin sağladığı teşvikleri kullanan işverenler, çalışanlarını sigortasız ve düşük ücretle çalıştırıyor. Krizin faturasını yine emekçiler ödüyor,” açıklamasında bulunmuştur.
“Sendikasız Fabrikalar Keyfi Davranıyor”
Tekstil İşçileri Sendikası İstanbul Şube Başkanı Asalettin Arslanoğlu, hükümetin sektöre yönelik yaklaşımını eleştirmektedir. “İktidar, bu sektöre hâlâ bez, çaput muamelesi yapıyor. Çalışma Bakanlığı, iş hukuku konusunda tamamen pasif kalıyor. Sendikasız fabrikalarda çalışan işçiler, keyfi uygulamalara maruz kalıyor,” demiştir.
Sektör Temsilcilerinden Acil Çağrı:
TGSD ve diğer sektör kuruluşları, hükümete bazı önerilerde bulunmaktadır:
- Net ihracata %10 kur dönüşüm desteği verilmesi
- Reeskont faiz oranlarının düşürülmesi
- Çalışan başına ölçek fark etmeksizin 2.500 TL destek sağlanması
- Faiz tahsilatının vade sonunda yapılması
Kriz Derinleşirse Gaziantep İçin Tehlike Büyük
Gaziantep, Türkiye’nin önemli üretim ve ihracat merkezlerinden biri olarak bilinmektedir. Ancak tekstil sektöründeki yıkım, kentin sosyal ve ekonomik yapısını tehdit eder hale gelmiştir. Fabrikaların kapanması, yerel ekonomiyi doğrudan etkilemektedir.
Uzmanlar, kriz bu hızla devam ederse Gaziantep’te işsizlik oranının yıl sonuna kadar %20’yi geçebileceğini öngörmektedir.
