Gaziantep, depremle mücadelede Türkiye’de bir ilke imza atarak yapay zeka destekli hızlı müdahale sistemini test etti. Bu yenilikçi sistem, depremlerin ardından yaşanan can ve mal kayıplarını en aza indirmeyi hedefliyor ve Leeboard Technology tarafından geliştirildi. Yapılan kontrollü testler, sistemin kısa sürede kentte uygulamaya geçirilebileceğini gösteriyor.
Beş Saniyede Hasar Tespiti
“Leeboard 9750 Nethasismi” adıyla anılan yapay zeka tabanlı sistem, deprem sonrası binalarda meydana gelen yapısal hasarları yalnızca 5 saniye içinde tespit edebiliyor. Sistemde yer alan sensörler, kolon ve kirişlerdeki eğilme, rijitlik kaybı, titreşim ve frekans değişimlerini milisaniyeler içinde algılayarak merkeze alarm veriyor.
Leeboard Technology CEO’su Erkan Gövce, bu teknoloji sayesinde müdahale önceliğinin bilimsel verilere dayalı olarak belirleneceğini belirtti ve bu sayede vatandaşların enkaz altında kalmaması için zamanla yarışan bir sistemin kurulmuş olacağını ifade etti.
Deneme Uygulaması Başarıyla Tamamlandı
Sistem, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, AFAD Gaziantep İl Müdürlüğü, Gaziantep Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün katkılarıyla gerçekleştirilen senaryolu bir denemede test edildi. Bir binada kasıtlı olarak yaratılan yapısal hasar, sistem tarafından anında algılandı ve ilgili kurumlara saniyeler içinde uyarı iletildi. Test süreci, uzman akademisyen ve mühendislerin yer aldığı bir heyet tarafından canlı olarak takip edildi.
Depremden Önce ve Sonra Aktif Takip
Leeboard sistemi, yalnızca deprem sonrası değil, öncesinde de kentteki yapıların durumunu dijital ortamda izlemeye imkan tanıyor. Belediye ve ilgili kurumlar, riskli yapıların taşıyıcı sistemlerindeki değişimleri önceden tespit edebilecek. Bu sayede güçlendirme, tahliye ve yıkım gibi önleyici adımlar daha planlı ve etkili bir şekilde atanabilecek.
Afet Yönetiminde Yeni Dönem
Sistemin tamamen entegre edilmesi durumunda, Gaziantep’in Türkiye’de ve dünya genelinde örnek bir afet yönetimi altyapısına sahip olması planlanıyor. CEO Gövce, depremlerin yalnızca yıkım getiren bir olay olmaktan çıkıp, önceden önlem alınabilen bir gerçeklik haline geleceğini kaydetti. Bu sistem sayesinde binaların durumu hakkında alınan verilerle hangi binaya öncelikli müdahale edileceği saniyeler içinde tespit edilebilecek.
6 Şubat Depremleri Unutulmadı
Erkan Gövce, 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli yaşanan depremleri hatırlatarak, bu teknolojinin arkasındaki motivasyonun yaşanan kayıpların tekrar etmemesi gerektiğini vurguladı. “Artık sadece temennilerle değil, somut adımlarla ilerlemek zorundayız,” diyen Gövce, sistemle birlikte deprem sonrası hangi binanın sağlam, hangisinin riskli olduğunun beş saniye içinde bilineceğini ifade etti.
Türkiye’nin En Hazır Şehirlerinden Biri Olabilir
Henüz tam anlamıyla entegre edilmeyen bu sistemin, Gaziantep’te hayata geçirilmesi durumunda Türkiye’nin depreme en hazır şehirlerinden biri olabileceği belirtiliyor. Yapay zeka destekli sistem sayesinde afet sonrası kriz yönetimi, veri temelli ve anlık kararlarla gerçekleştirilebilecek.
Not: Sistemin Gaziantep’te yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmaların yıl sonuna kadar tamamlanması planlanıyor. Uzmanlar, benzer sistemlerin Türkiye genelinde uygulanabilir olması için kamu-özel iş birliğinin artırılması gerektiğine dikkati çekiyor.
