Dünyanın En İyi Korunmuş Dinozor Fosilleri Bulmacası Çözüldü
Çin’in Yixian Oluşumu’ndaki Dinozor Fosillerinin Olağanüstü Korunumu Açıklandı
Çin’in kuzeydoğusundaki Liaoning Eyaletinde bulunan Yixian Oluşumu, 120 ila 130 milyon yıl öncesine tarihlenen, böcekler, bitkiler, balıklar ve tüylü dinozorlara ait mükemmel şekilde korunmuş yüzlerce fosil sunmaktadır. Ancak bu fosillerin bu kadar iyi korunmasının arkasındaki nedenler üzerine hâlâ sorular bulunmaktadır.
Şimdiye kadar öne çıkan teori, Pompeii’deki sıcak kül dalgalarına benzer şekilde ani volkanik patlamaların fosilleri hızla gömmüş olabileceğiydi. Fakat yeni bir araştırma, bu görüşü çürütmekte ve fosillerin herhangi bir volkanik olayın olmadığı, yalnızca 93.000 yıl içinde oluştuğunu göstermektedir. Bunun yanı sıra, daha sıradan doğal olaylarla korunmuş olma olasılığı üzerinde durulmaktadır.
“Bu, Son 120 Yılın En Önemli Dinozor Keşifleri”
Columbia Climate School’dan paleontolog ve çalışma yazarı Paul Olsen, bu fosilleri “sıradan olaylarla, nispeten kısa bir süre içinde meydana gelen ölümlerin anlık görüntüleri” olarak tanımlamaktadır. Olsen, fosillerin korunmasındaki olağanüstü nedenlerin, insanların bilinmeyeni “mucizevi” olaylarla açıklama eğilimini yansıttığını ifade etmektedir.
Daha önceki araştırmalar, dinozorların lahar adı verilen çamur akıntılarıyla kaplandığını öne sürmüştü. Ancak Olsen, laharların son derece şiddetli olduğunu ve hem canlı hem de ölü olan her şeyi parçalayabileceğini, dolayısıyla bu açıklamanın mükemmel biçimde korunmuş fosillerle bağdaştırılamayacağını belirtmektedir.
Bir diğer hipotez, dinozorların ölüm anındaki pozisyonlarını koruyacak şekilde sıcak kül ve zehirli gazlarla kaplandığını öne sürmektedir. Ancak Yixian Oluşumu’nda bulunan fosiller, Pompeii’deki gibi buruşmuşken, çoğu uyku pozisyonunda kolları ve kuyrukları vücutlarına dolanmış bir şekilde korunmuş durumdadır.
Yeni Teori: Ani Çöküntüler
Araştırmacılar, fosillerin çevresindeki kaya tabakalarını incelediklerinde, iskeletlerin etrafındaki tanelerin çok daha ince olduğunu gözlemlemişlerdir. Bu durum, fosillerin zamanla çöküntü meydana gelen tüneller içerisinde korunduğunu düşündürmektedir. Ayrıca bir fosil örneği, bir memelinin dinozor yuvasına girerek saldırdığı ve bu sırada yuvanın çökmesiyle iki canlının bir arada gömülmüş olabileceği ihtimalini ortaya atmaktadır.
Bu araştırmanın lideri Scott MacLennan, fosillerin yaşını belirlemek için zirkon minerallerini analiz ederek, fosillerin yaklaşık 125.8 milyon yıl öncesine, 93.000 yıldan daha kısa bir süreye tarihlendiğini ortaya çıkarmıştır.
Olsen, Yixian Oluşumu’nun benzer keşifler için tek örnek olmadığını düşünmektedir. Doğu ABD’de, Yixian’a benzer çevre koşullarının hakim olduğu bölgelerin de benzer fosilleri bulundurabileceğini belirtmektedir.
Bu araştırmanın detayları, Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanmıştır.
