Gaziantep'te bir dondurmacı vitrinindeki 'Okula gitmeyen 14-16 yaşlarında eleman alınacaktır' ilanını sorduğumuz hukukçular ülkenin acı gerçeğini yüzümüze çarptı: 14 yaşını doldurmuş ve zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış çocuklar belirli koşullarda çalıştırılabilir. İş yasasında sınır haftada 35 saat. Ama Dondurmacı Muzaffer’de süre yazın 91 saat, kışın (bir gün tatil yapılabilirse) 72 saat!

Merve Ü. Gaziantep’te bir dondurmacıda çektiği fotoğrafı şaşkınlık belirten bir notla Patronların Ensesindeyiz dayanışma ağına yolladı: “Okula gitmeyen 14-16 yaşlarında eleman alınacaktır”. Dondurmacı vitrinine bu tabelayı koymuştu.

Patronların Ensesindeyiz ve TKP Emek Merkezi’nden hukukçulara görüşlerini sorduk. Onlar ülkenin acı gerçeğini yüzümüze çarptı: 14 yaşını bitirmiş çocukların yasal olarak çalıştırılabildiği bir ülkede yaşıyorduk. 14 yaşını doldurmuş ve zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış olan çocuklar belirli koşullarla çalıştırılabiliyordu.

GÜNDE 7, HAFTADA 35 SAATTEN FAZLA ÇALIŞTIRILAMAZ

Öncelikle bunların çalıştırılabildikleri işler tanımlanıyordu. Her işte çalıştırılmaları mümkün değildi.

Ayrıca çalışma saatlerine ilişkin sınırlamalar vardı. 4857 sayılı iş kanununun 71. maddesinde yer alan hüküm şöyleydi:

Zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış ve örgün eğitime devam etmeyen çocukların çalışma saatleri günde yedi ve haftada otuz beş saatten; sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde çalışanların ise günde beş ve haftada otuz saatten fazla olamaz.

Haftada 35 saatten fazla çalıştırılamazlar.

Günde 7 saatten fazla çalıştırılamazlar.

YASADA 35 SAAT DONDURMACI MUZAFFER'DE 91 SAAT

Gaziantep’te PE dayanışma ağı içinde bulunan işçi arkadaşlarımıza ulaştık.

Onların irtibat kurduğu 2 liseli genç kardeşimiz, önce “Muzaffer Dondurma ve Helva”yı telefonla arayarak çalışma koşullarını sordular. Dondurmacı, telefonla konuşmayalım, dükkana gelirseniz konuşuruz yanıtını verdi.

Dükkana giden genç “muhabirlerimiz” dükkan sahibiyle çalışma koşullarını konuştular.

Büyük bir rahatlıkla kendilerine söylenen şu oldu: İzin günü yok. Yazın sabah 10 gece 12. Kışın sabah 10 akşam 10. İş durumuna göre kışın bir gün izin olabilir belki. Çay molası, öğle arası gibi şeyler hakkında söylenen bir şey yok. Biz bir saat öğle tatili, dinlenme vs. olduğunu varsayalım.

UYANIK PATRON İLANLA ÇOCUK KÖLE ARIYOR

İş yasasında sınır haftada 35 saat. Dondurmacı Muzaffer’de süre yazın 91 saat, kışın (bir gün tatil yapılabilirse) 72 saat!

Gelen ilk ihbarla ilgili yorumumuz “uyanık patron, yasal sınırlar içinde en kolay çalıştırabileceği, ağzına vurup lokmasını alabileceği yaş grubunu hedef seçmiş, bir de ilan vermiş” şeklinde olmuştu.

Ötesi varmış. Patron, “çocuk işçi” için ilanla arayışa girerken hedefi haftada 90 saat çalıştıracağı çocuk köleler bulmakmış.

Genç muhabirlerimizin “iş görüşmesi” yaptıkları sırada dükkanda o yaşlarda iki çocuğun çalışmakta olduğunu gördüklerini de ekleyelim.